Zmiana sposobu zagospodarowania użytków rolnych lub istniejących zabudowań zagrodowych położonych w powiecie wrzesińskim wymaga odrolnienia gruntów. Odrolnienie gruntów realizuje się na wniosek o ich wyłączenie z produkcji rolnej. Decyzja jest wydawana przez Starostę Wrzesińskiego w trybie postępowania administracyjnego. Wnioski tego typu mogą składać wnioskodawcy posiadający prawo do dysponowania nieruchomością lub pisemną zgodę na wyłączenie z produkcji rolnej właściciela albo użytkownika wieczystego użytków.
Złożenie wniosku o wyłączenie użytków z produkcji rolniczej oraz jej wydanie są bezpłatne. Jednak w przypadku użytków rolnych klas I do III pochodzenia mineralnego i organicznego oraz klas IV do VI pochodzenia organicznego może powodować obowiązek wnoszenia opłat rocznych i opłaty jednorazowej.
Należność z tytułu opłaty jednorazowej nalicza się proporcjonalnie do powierzchni użytków, które na mocy decyzji wyłącza się z produkcji rolniczej i pomniejsza o wartość rynkową tych gruntów. Stawki za wyłączenie 1 ha gruntów rolnych danej klasy są określone w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Opłaty roczne wynoszą 10% wyznaczonej stawki za trwałe wyłączenie (bez pomniejszenia jej o wartość rynkową użytków). Opłaty roczne za trwałe wyłączenie są naliczane przez 10 lat od chwili wyłączenia.
Z opłat za wyłączenie są zwolnione wyłączenia na rzecz realizacji inwestycji mieszkaniowych, o ile powierzchnia wyłączenia nie przekroczy limitu powierzchni użytków, do którego wyłączenie jest zwolnione z opłat. W przypadku przekroczenia limitu opłaty nalicza się od nadwyżki.
Co do zasady, zmiana sposobu użytkowania użytków rolnych pochodzenia mineralnego klas IV do VI nie wymaga uzyskania zgody na ich wyłączenie z produkcji rolniczej. Wyłączenie gruntów mineralnych tych klas w kilku przypadkach jest jednak konieczne. Zgoda starosty jest konieczna m.in. w przypadkach takich jak:
wyłączenie użytków pod budynkami mieszkalnymi oraz budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej, oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu, które wchodzą w skład gospodarstw rolnych;
wyłączenie użytków pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych podatku dochodowym od osób prawnych.
Działka rolna staje się budowlaną w chwili, gdy właściciel lub inwestor może zgłosić budowę, lub uzyskać pozwolenie na budowę. Zgoda na wyłączenie jest niezbędna do uzyskania pozwolenia na budowę oraz do zgłoszenia budowy.